Hoe stel je jezelf voor? Je hebt maar een keer de kans om een goede eerste indruk te maken. Dat geldt ook bij sollicitaties. Jezelf voorstellen in een brief of gesprek aan je potentiële werkgever is dan ook een belangrijk moment dat je niet wil verpesten. Wij geven je graag tips hoe je jezelf op een zakelijke en professionele manier kan presenteren.
Wanneer moet je jezelf voorstellen?
Er zijn veel verschillende situaties waarin je jezelf moet voorstellen, zeker op de werkvloer. Telkens als je nieuwe mensen ontmoet, zal je jezelf moeten introduceren.
Als je jezelf oprecht, enthousiast en zelfverzekerd introduceert, maak je meteen een goede eerste indruk. Dat begint al bij je sollicitatiebrief. Ook als je uitgenodigd wordt voor een sollicitatiegesprek, is het belangrijk om jezelf goed te kunnen voorstellen. En later, als je bent aangenomen, stel je jezelf natuurlijk voor aan je nieuwe collega’s. En vergeet ook het welbekende voorstelrondje tijdens een vergadering niet.
Kortom: jezelf voorstellen is een vaardigheid die heel handig is om onder de knie te hebben, want je zal het heel vaak moeten doen als je gaat solliciteren.
Waarom is het belangrijk om jezelf goed te kunnen voorstellen?
Zoals gezegd is jezelf voorstellen een soort skill waarin je beter wordt naarmate je het vaker doet. In eerste instantie zal je misschien wat gespannen zijn als je iemand voor het eerst ontmoet en jezelf moet introduceren. Maar gelukkig geldt ook: oefening baart kunst! Des te vaker je jezelf voorstelt, des te vloeiender zal je verhaal worden.
Vergelijk het maar met een elevator pitch, een kort verhaal van ongeveer 1 minuut waarmee je jezelf presenteert aan een nieuwe zakelijke relatie. Of het antwoord op de vraag ‘Vertel eens wat over jezelf?’ tijdens een sollicitatiegesprek. Die kun je voorbereiden en daarna oefenen door het een paar keer hardop te zeggen.
Je hoeft je elevator pitch niet letterlijk op te kunnen dreunen, en je antwoord op een sollicitatievraag ook niet. Maar door te oefenen, heb je de grote lijnen in je hoofd en zal je minder onzeker en zenuwachtig zijn als je jezelf eenmaal moet voorstellen. En dat draagt allemaal weer bij aan die goede eerste indruk.
Jezelf voorstellen in een sollicitatiegesprek
Hoe je jezelf voorstelt, hangt natuurlijk af van degene die je ontmoet en van de situatie. Verplaats jezelf in de schoenen van je gesprekspartner. Wat wil hij of zij van jou horen? Over het algemeen kun je best een standaard introductie van jezelf paraat hebben, waarin je de volgende drie onderdelen aanstipt:- Je naam, eventueel je woonplaats en/of leeftijd
- Wat je doet (iets over je werk of opleiding)
- Waarom je het zo leuk vindt wat je doet
Deze drie punten vormen een handige leidraad als je jezelf gaat voorstellen. Natuurlijk kun je hier en daar spontaan iets bedenken, maar als je het geraamte van je introductie al klaar hebt, heb je de helft al gewonnen. Bekijk onderstaande voorbeelden maar eens.
Voorbeeld 1
“Hoi, ik ben Jeroen. Ik werk als leraar in het basisonderwijs. Ik wist altijd al dat ik graag met kinderen wilde werken en na 25 jaar sta ik nog steeds iedere dag met een grote glimlach voor de klas. Ik vind het superleuk om kinderen te helpen groeien!”
Voorbeeld 2
“Goedemorgen, mijn naam is Naomi. Bedankt dat jullie de tijd hebben genomen voor deze kennismaking. Ik zal mezelf even kort voorstellen. Ik ben een gepassioneerd ecoloog met 12 jaar ervaring in bodembemonstering en onderzoek naar de bodemkwaliteit in Nederland. Een mooi en afwisselend beroep, want ik sta iedere dag weer ergens anders met mijn laarzen in de klei.”
Voorbeeld 3
“Hallo, ik ben Jochem en ik ben 19 jaar. Ik maak al mijn hele leven websites en wil daar nu ook mijn beroep van maken. Daarom ben ik vorig jaar begonnen met een opleiding tot front-end developer. In het weekend kun je me meestal vinden op het voetbalveld, soms als verdediger in het B-elftal en soms als jeugdtrainer.”
Jezelf voorstellen in één zin
Moet je jezelf voorstellen in één zin? Dat kan nog knap lastig zijn. Ook hiervoor is het handig om een kort stappenplannetje op te volgen. Gebruik de volgende formule om jezelf kort en krachtig te introduceren:- Ik ben [naam]
- ik help [wie je helpt]
- met [waarmee je ze helpt]
- zodat [het resultaat van je werk]
Voorbeeld 4
“Dag, ik ben Ahmed, en ik help webshops met het optimaliseren van het bestelproces, zodat klanten sneller en makkelijker producten kunnen kopen.”
Voorbeeld 5
“Goedendag, ik ben Aïsha, en als virtual assistant ontzorg ik ondernemers in hun dagelijkse administratieve werkzaamheden, zodat zij meer tijd kunnen besteden aan hun klanten.”
Jezelf voorstellen met een anekdote of grapje
Je zou jezelf kunnen introduceren met een anekdote, metafoor of een grap. Een voordeel hiervan is dat dit snel het ijs breekt en dat je ‘optreden’ waarschijnlijk goed onthouden wordt. Een nadeel is echter dat je mogelijk niet als serieuze kandidaat gezien wordt.
Weeg voor jezelf af of een anekdote of grap de juiste manier is om jezelf voor te stellen, of dat je het toch liever zakelijk houdt.
Heel belangrijk: de manier waarop je jezelf voorstelt
De manier waarop je jezelf voorstelt, is haast van grotere invloed dan wat je precies zegt. Enthousiasme werkt aanstekelijk. Vertel je verhaal dus op een vrolijke, daadkrachtige, actieve manier. Probeer overtuigend en zelfverzekerd te zijn, maar zonder jezelf al te veel op de borst te kloppen.
Je lichaamshouding en gezichtsuitdrukking zijn erg belangrijk in een gesprek, en zeker tijdens een eerste kennismaking. Sta of zit rechtop, dus niet onderuitgezakt (desinteresse) of in een kromme houding (gebrek aan zelfvertrouwen). Voorkom dat je je armen over elkaar doet, want daardoor kom je erg gesloten over. Toon een oprechte glimlach en kijk je gesprekspartner aan terwijl je praat. Op die manier maak je een oprechte, vriendelijke en zelfverzekerde indruk.
Jezelf voorstellen hoeft niet lang te duren. Meestal een seconde of 20. Zo geef je je gesprekspartner ook de kans om in te gaan op je verhaal, en ontstaat er een gesprek in plaats van een monoloog. Zorg ervoor dat mensen meer willen weten en vragen gaan stellen.
Wat moet je niet doen als je jezelf voorstelt?
Natuurlijk zijn er ook een aantal ‘dont’s’ als het gaat om jezelf voorstellen. Hieronder vind je een aantal tips over dingen die je beter niet kunt doen als je jezelf voorstelt.
TIP 1 Wees niet negatief. In een kort voorstelrondje hoef je bijvoorbeeld niets te zeggen over je slechte eigenschappen. En klaag ook niet over je vorige werkgever, dat is weinig professioneel.
TIP 2 Hou je privéleven (grotendeels) privé: je kan best iets vertellen over je woon- of gezinssituatie, of over je hobby’s, maar je potentiële werkgever hoeft echt niet te weten wat jij op zaterdagavond uitspookt in de kroeg. Solliciteren is een zakelijke aangelegenheid, dus hou het dat ook.
TIP 3 Een grapje kan best, maar overdrijf niet: je hoeft niet te doen alsof je een stand-up comedian bent (tenzij je solliciteert bij een comedy club, natuurlijk).
TIP 4 Je hoeft niet 100% compleet te zijn: dat is iets voor op je CV of LinkedIn-profiel. Hou je ‘voorstelling’ kort en krachtig, daarna heb je vaak nog tijd genoeg om meer de diepte in te gaan.
TIP 5 Kom niet arrogant over: wij nuchtere Hollanders hebben niet zoveel op met arrogantie en borstklopperij. Je mag gerust zelfverzekerd zijn, maar een vleugje bescheidenheid mag niet ontbreken.
